Ένας νέος όρος εισάγεται στον πανευρωπαϊκό διάλογο αναφορικά με τη νέα γενιά των μέτρων στήριξης από την Πανδημία. Διαμορφώνεται με βάση διαπίστωση πώς η υγειονομική κρίση παρατείνεται περισσότερο από ότι αρχικά εκτιμούνταν και έτσι η στήριξη θα πρέπει να είναι πιο στοχευμένη, αλλά και να γίνεται με «κεντρική» κατεύθυνση από τις Βρυξέλλες.
Η νέα αυτή «ρήτρα» θα καθορίζει ποιες εταιρείες θα μπορούν να στηριχθούν όταν τα οριζόντια μέτρα δώσουν τη «σκυτάλη» σε πιο στοχευμένα μέτρα στήριξης της αγοράς κατά τη φάση σταδιακού «ανοίγματος». Προτείνεται λοιπόν να επιλέγουν οι εταιρείες που έχουν πρόβλημα ρευστότητας αλλά είναι βιώσιμες (solvent but illiquid).
Το θέμα συζητήθηκε στο πλαίσιο της συνόδου των επιτελών των υπουργών οικονομικών (EWG), για να προετοιμάσει ανάλογη κουβέντα που θα γίνει την προσεχή Δευτέρα στο τερέν του Eurogroup. Tα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι υπουργοί Οικονομικών δείχνουν ότι η Πανδημία είχε ισχυρό αντίκτυπο στον επιχειρηματικό τομέα και οι κυβερνήσεις όλα τα κράτη και στην Ελλάδα προχώρησαν σε ισχυρά πακέτα μέτρων στήριξης.
Aπό εδώ και πέρα όμως συμφωνήθηκε ότι υπάρχει ανάγκη να παρακολουθείται η κατάσταση. Mε στόχο η στήριξη αυτή να πάψει να είναι οριζόντια αλλά να είναι στοχευμένη. Αναλυτική συζήτηση έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο, με τη λογική ότι θα είναι πιο ξεκάθαρος ο ορίζοντας και του χρόνου εξόδου.
Η λογική των εν λόγω μέτρων είναι ότι ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να είναι βιώσιμος. Πως θα πρέπει να λάβουν στήριξη οι εταιρείες, αλλά δεν θα πρέπει να στηρίζονται εταιρείες «ζόμπι». Και τούτο γιατί διαφορετικά θα υπάρχουν πραγματικά μεγάλα δημοσιονομικά ζητήματα από την αδυναμία των εν λόγω εταιρειών να επιστρέψουν τη στήριξη (για παράδειγμα δανείων με κρατική εγγύηση ή της επιστρεπτέας προκαταβολής), αλλά και γιατί αλλιώς θα υπάρξει έκρηξη στα κόκκινα δάνεια.
Το μεγάλο ζήτημα που προκύπτει σε αυτόν το διάλογο είναι τι θα γίνει με τις εταιρείες που θα μείνουν εκτός. Η εναλλακτική διέξοδος θα είναι η πτωχευτική διαδικασία η οποία θα πρέπει να διευκολύνεται και να γίνεται πολύ γρήγορα. Μαζί με το πλαίσιο της 2ης ευκαιρίας. Δηλαδή με το πλαίσιο που θα ενεργοποιηθεί και στην Ελλάδα εντός του έτους.
Οι ισορροπίες είναι λεπτές και σύμφωνα με αρμόδια στελέχη της ΕΕ η κουβέντα θα συνεχιστεί το επόμενο διάστημα. Στόχος είναι μία συντονισμένη προσέγγιση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με το τι θα μπορεί και τι δεν θα μπορεί να κάνει μία κυβέρνηση για να στηρίξει επιχειρήσεις της.
Όπως εξηγούν αυτό το συνδέεται και με την παράταση της ρήτρας γενικής διαφυγής η οποία είναι δεδομένη τουλάχιστο για φέτος. Αλλά συζητείται πως η ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες θα πάρει μία διαφορετική μορφή όχι προς ένα πιο χαλαρό (δημοσιονομικά) σύστημα αλλά προς κανόνες που θα είναι πιο λειτουργικοί.
Τα μέτρα στήριξης
Τα μέτρα θα συνεχιστούν όσο κρίνεται αυτό αναγκαίο προκειμένου να διασωθεί ο επιχειρηματικός κόσμος και να συντηρηθούν οι θέσεις απασχόλησης (όπως τουλάχιστον προς το παρόν αυτό έχει επιτευχθεί στην περίπτωση της Ελλάδας σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις νέες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (περί στασιμότητας του ποσοστού των ανέργων).
Αλλά η Πανδημία πλέον είναι δεδομένο πως θα κρατήσει πολύ περισσότερο, όπως φαίνεται και από την απόφαση της κυβέρνησης να παρατείνει τις αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Αλλά και να παρατείνει την Επιστρεπτέα Προκαταβολή, μεταφέροντας έτσι χρονικά την επόμενη δεύτερη φάση παρεμβάσεων στήριξης με μέτρα όπως η στήριξη παγίων δαπανών.
Η εν λόγω παράταση των περιορισμών έχει συνέπεια και στην οικονομία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκτιμά μάλιστα ότι η Ελλάδα λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από το τουρισμό έχει υποστεί πλήγμα της τάξης του 12% του ΑΕΠ, αλλά και στο δημοσιονομικό πεδίο: τα μέτρα στήριξης έχουν ήδη ξεπεράσει το πλαφόν που έχει οριστεί για όλη τη χρονιά.
Πλέον ουδείς μπορεί να προβλέψει πόσο θα αυξηθούν. Αφού όλα εξαρτώνται από τις υγειονομικές συνθήκες. Ο προϋπολογισμός προέβλεπε μέτρα 7,5 δισ. ευρώ, ενώ η παράταση των παρεμβάσεων έως και τον Μάρτιο κοστίζει ήδη 5,9 δισ. ευρώ, ποσό στο οποίο θα πρέπει να προστεθούν οι αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων (στο 1 δις ευρώ κοστίζει σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ μόνο το σκέλος των φορολογικών υποχρεώσεων).
